Wat zie je woensdag in Factcheckers?

Thomas Vanderveken, Jan Van Looveren en Britt Van Marsenille gaan in het tweede seizoen van Factcheckers onverminderd door met hun missie: checken wat er nu eigenlijk klopt van de tsunami aan berichten, beweringen en weetjes die we dagelijks over ons heen krijgen over vanalles en nog wat. Daarbij hebben ze één doel voor ogen: de waarheid achterhalen en niets dan de waarheid.

In de tweede aflevering onderzoeken ze of een gevonden portefeuille die bij de politie of in het gemeentehuis wordt binnengebracht, altijd bij de rechtmatige eigenaar terechtkomt. Ze gaan ook na hoe belangrijk het is om deuren gesloten te houden bij een brand. Én ze checken of honden een schuldgevoel hebben als ze iets fout hebben gedaan, zoals vele hondenbaasjes beweren.

Gevonden portefeuille goed bewaard?
Wat gebeurt er als je een gevonden portefeuille vol geld binnenbrengt bij een lokaal politiekantoor of in het gemeentehuis? Komt die dan ook netjes bij de rechtmatige eigenaar terecht? Volgens een onderzoek van het Nederlandse tv-programma Rambam (BNNVARA) is dat niet altijd het geval. Er durven al eens portefeuilles ‘verloren gaan’, of er is geld uit verdwenen.

Maar dat is in Nederland. Hoe zou het bij ons zijn? Doen onze overheidsdiensten het beter? Om dat te checken, organiseren Thomas, Jan en Britt een grootschalig onderzoek in heel Vlaanderen.

“Je mag als burger verwachten dat de politie en de gemeentehuizen hun werk correct doen als je een verloren voorwerp binnenbrengt. Als dat niet het geval blijkt, dan hopen we met onze test iets te kunnen veranderen”.

Thomas Vanderveken
In totaal worden 50 steden en gemeenten uit alle Vlaamse provincies onderworpen aan deze test. Voor de grootschalige undercoveractie worden 50 portefeuilles zonder identiteitsbewijs maar met 90 euro erin binnengebracht in politiekantoren en gemeentehuizen. Een week later gaan Thomas, Jan en Britt controleren of alle 50 portefeuilles weer boven water komen. Of moeten ze net zoals in Nederland lang aandringen? En zit al het geld er nog in? Het resultaat van het onderzoek is behoorlijk opvallend en doet heel wat vragen rijzen over de manier waarop in sommige gemeenten wordt omgegaan met verloren portefeuilles.

Kan een gesloten deur levens redden bij brand?
Maakt een gesloten deur bij een woningbrand het verschil tussen leven en dood? Daarover werd recent heel wat bericht in de media. Een gesloten deur zou de rook tegenhouden waardoor je minder snel stikt, en dus tijd wint om jezelf te redden of gered te worden.
Jan heeft een panische angst voor brand. Als hij op hotelbezoek gaat (voor corona, nvdr), dan zoekt hij meteen uit welke vluchtroutes er zijn. Ook bij hem thuis weet hij perfect hoe hij snel kan ontsnappen in geval van brand. Maar de deur van de slaapkamer van zijn jongste dochtertje Liloe (11) laat hij bij het slapengaan altijd op een kier staan, omdat zij dan weet dat ze haar kunnen horen als er iets is.

Maar is dat eigenlijk wel een goed plan? Om dat te checken, regelt Jan een grote test in in het opleidingscentrum van de brandweer. Daar wordt een woningbrand gesimuleerd met een open én een afgesloten kamer. Het vuur wordt aangestoken en de schade wordt opgemeten. Het verschil is hallucinant…
En ja, voortaan sluit Jan de kamer van zijn dochtertje…

“Ik heb een panische angst voor brand, dus wat ben ik blij dat ik deze check gedaan heb, want voortaan moét de slaapkamerdeur van mijn jongste dochtertje ’s nachts toe”.
Jan Van Looveren

Hebben honden een schuldgevoel?
Ken je dat: hoe zielig je hond kan kijken als hij iets verkeerd gedaan heeft? Het lijkt alsof hij weet dat hij iets fout heeft gedaan. Dat ervaart Britt ook met haar hondje Puck. En zij is niet de enige, want op YouTube staan duizenden filmpjes van zielige hondjes nadat ze iets mispeuterd hebben.
En toch zijn er heel wat bronnen die zeggen dat daar niets van aan is. Dat honden zich helemaal niet schuldig kunnen voelen. Dat is bizar want Britt ziet het gewoon aan Puck als hij stout is geweest.

“Mijn hondje Puck kan zo zielig kijken als hij iets verkeerd gedaan heeft. Hij weet gewoon dat hij iets verkeerd heeft gedaan. Dus ja hij heeft een schuldgevoel, ook al beweren die artikels het tegendeel”.
Britt Van Marsenille

Volgens Jan klopt dat niet: honden zijn nu eenmaal geen mensen en kunnen dus ook geen schuldgevoel hebben. En om het voor eens en altijd uit te klaren, doet hij samen met Thomas en een hondenfluisteraar een check. Britt en Puck worden onderworpen aan een test, maar kennen de ware toedracht niet. En dan gaan er toch wel wat ogen open...

Factcheckers: woensdag 9 december om 20.40 u. op Eén en via VRT NU.