Koning Filip praat met jongeren over hun mentale problemen en over muziek

Rode Neuzen Dag, op vrijdag 4 december, komt stilaan in zicht. Die dag kan iedereen 10 uur lang luisteren en kijken naar een live radioshow: ‘ShareYourSong’ op Qmusic en bij VTM. De crème de la crème van de Vlaamse muziekscene passeert de revue om zoveel mogelijk nummers die gedeeld werden met #ShareYourSong live te spelen. Meer informatie hierover volgt later deze week.

In aanloop gaat Telefacts NU voor Rode Neuzen Dag vandaag, dinsdag 1 december, om 21.45 bij VTM op zoek naar het wetenschappelijk bewijs dat muziek écht helpt tegen mentale problemen. De makers kozen twee jongeren uit om dit onder professionele begeleiding ook effectief te testen. ‘Proefkonijnen’ Jara (20 jaar) en Levi (22 jaar) kregen bovenop de wetenschappelijke tests ook de kans om met de koning te praten.

“Ik was best wel zenuwachtig”, geeft Jara toe, “het is en blijft de koning natuurlijk. Heel surreëel allemaal.” Het werd geen fysieke ontmoeting wegens de coronamaatregelen, maar de koning had wel een online gesprek met de twee jongeren.
“Het initiatief kwam eigenlijk van onze koning zelf. Hij blijkt al langer sympathie voor Rode Neuzen Dag te hebben. Daarom dat hij zeker nu, in deze moeilijke tijden, alle jongeren een hart onder de riem wil steken. Hij wil graag weten wat hen bezighoudt, wat hun zorgen zijn en hij stond erop om rechtstreeks met een paar van hen te spreken”, zegt Winok Oplinus, CSR manager van DPG Media.

Het werd een warm gesprek waarbij Levi ook enkele vragen kon stellen. “Ik heb hem bijvoorbeeld gevraagd of mentale gezondheid in zijn gezin bespreekbaar is. En ook wat voor hem, als koning, een uitlaatklep is.” De koning heeft ook geantwoord. “Hij vertelde dat hij veel kwijt kon in muziek. Hij speelt zelf ook piano en luistert graag naar klassieke muziek. En hij vindt dat elk kind en elke jongere thuis zou moeten kunnen praten over hoe hij/zij zich voelt.”

“We hebben het veel over muziek gehad”, vertelt Levi. “Dat is tenslotte de rode draad van deze Rode Neuzen Dag editie”. Tot zijn grote verbazing hebben de Koning en Levi zelfs (deels) dezelfde muzieksmaak. “Blijkt dat we allebei fan zijn van de muziek van filmcomponist Hans Zimmer”, lacht Levi. “Vooral de muziek van de film 'Interstellar' uit 2014 vond de koning fantastisch. Ja en ik dus ook! Dat was wel grappig.”

“De koning was echt geïnteresseerd in ons verhaal”, gaat Jara verder. “Hij weet ook hoe moeilijk jongeren het hebben nu met corona en zo. Ik heb hem durven vragen of hij het zelf ook soms moeilijk heeft. Hij verwees naar zijn eigen moeilijke jeugd en hij moedigde ons aan om vol te houden. Het gebeurt niet elke dag dat je een duwtje in de rug krijgt van de koning.”

Jara heeft zelf last van depressieve gedachten en paniekaanvallen wat tot zelfverminking kan leiden. Levi werd een aantal jaren geleden uit een hechte vriendenkring verbannen. Iets waar hij het tot op de dag van vandaag nog moeilijk mee heeft. “In muziek kan ik al mijn gevoelens kwijt”, vertelt hij, “meer nog: ik kan er ook anderen mee helpen.” Tijdens de eerste lockdown schreef Levi een aantal rap-lyrics, waar hij rond deze tijd ook een plaat van uitbrengt.

Ook de koning lijkt zijn heil te halen in luisteren naar muziek. Maar klopt het wel dat muziek wonderen doet en je beter kan doen voelen? “JA” is het volmondig antwoord, dat Telefacts NU tijdens een wetenschappelijk onderzoek zelf kon vaststellen. Qmusic-dj Jolien Roets begeleidt de twee jongeren tijdens dit experiment.

Levi en Jara krijgen elektroden op hun hoofd en luisteren naar verschillende soorten muziek. Ondertussen houden twee professoren van de UGent via een EEG-scan de hersenactiviteit in het oog. “Je zag op die scans zeer duidelijk dat ik me bij up tempo muziek écht helemaal wil laten gaan”, verduidelijkt Jara, “En Levi werd helemaal zen van alle soorten muziek.” Professor Kristl Vonck beaamt dat: "Wat me bij Levi opvalt, is dat het iets doet met zijn hersenen dat niet bij iedereen voorkomt. Namelijk het maakt hem rustig. Het maakt hem relaxed. Alle spieractiviteit valt weg. Maar zijn EEG reageert op een prachtige relaxatie-manier zoals je hier ziet. Bij gelijk welk muziekstuk dat we opleggen. Zelfs bij K3."

Jolien Roets vraagt aan Professor Musicologie Marc Leman van de UGent of muziek levens kan redden. Waarop hij antwoordt: “Ik denk het wel. Natuurlijk, muziek is geen medicijn in letterlijke zin. Hoewel sommige mensen zeggen dat muziek ook wel een soort van drug kan zijn - omdat het verslavend is - maar verslavend is hier het verkeerde woord omdat je geen ‘slaaf’ wordt. Je wordt juist ‘meester’. Door muziek kan je je emoties voor een stuk controleren.”

Het volledige gesprek met de koning én het wetenschappelijk bewijs dat muziek echt wonderen doet is vanavond te zien in Telefacts NU om 21.45 bij VTM. De special is ook te (her)bekijken via VTM GO. Rode Neuzen Dag is een initiatief van VTM, Qmusic, HLN en Belfius.