Factcheckers gaat weer op onderzoek

Thomas Vanderveken, Jan Van Looveren en Britt Van Marsenille gaan in het tweede seizoen van Factcheckers onverminderd door met hun missie: checken wat er nu eigenlijk klopt van de tsunami aan berichten, beweringen en weetjes die we dagelijks over ons heen krijgen over vanalles en nog wat. Daarbij hebben ze één doel voor ogen: de waarheid achterhalen en niets dan de waarheid.

In de derde aflevering onderzoeken ze of ons openbaar vervoer effectief zo rolstoelonvriendelijk is als vaak wordt beweerd. Ze gaan ook na of composteerbare verpakkingen bij ons zomaar in verbrandingsovens belanden in plaats van te worden gecomposteerd. En wat is er aan van het bizarre verhaal dat je muggen kan verjagen met muziek? Thomas, Britt en Jan zoeken het uit in Factcheckers.

Hoe rolstoelvriendelijk is ons openbaar vervoer?
In de media verschijnen geregeld negatieve berichten over de rolstoelvriendelijkheid van het openbaar vervoer in Vlaanderen en Brussel. In het begin van dit jaar kreeg de NMBS veel kritiek voor de aankoop van treinstellen die niet toegankelijk zouden zijn voor rolstoelgebruikers. Nochtans is rolstoeltoegankelijkheid wel een prioriteit voor de vervoersmaatschappij. En ook De Lijn beloofde dat in 2020 alle bushaltes toegankelijk zouden zijn voor rolstoelgebruikers. Maar hoe zit het nu echt? Want het openbaar vervoer is er voor iedereen, dus ook voor mensen met een fysieke beperking.
Britt, Thomas en Jan testen het uit door een dag lang incognito met een rolstoel het openbaar vervoer te nemen. Ze leggen elk een traject af en doorkruisen zo Vlaanderen en Brussel. Maar eerst worden ze op sleeptouw genomen door een VRT-collega die in een rolstoel zit.
En wat blijkt: er schort echt wel iets met de toegankelijkheid. Dat gaat van defecte assistentiepalen over kapotte liftdeuren voor rolstoelgebruikers tot bussen waar je niet zelfstandig op geraakt. Vooral voor Britt is het een ontnuchterende en confronterende ervaring. Ze wordt er bij momenten moedeloos en emotioneel van. Gelukkig kunnen ze wél rekenen op de goodwill van het personeel en de reizigers, maar daar zou het niet van mogen afhangen.

“Ik voelde de onmacht als rolstoelgebruiker. De manier hoe je op en af de trein moet geholpen worden, het hele gedoe om een plek te reserveren dat uren op voorhand moet, conducteurs die hun dagje niet hadden. Dat was schrijnend.”
Britt Van Marsenille

Wordt composteerbaar afval zomaar verbrand?
Thomas kiest als milieubewuste jonge papa voor composteerbare bekertjes, bordjes en bestek als hij een feestje geeft voor zijn zoontje Otto. Maar die composteerbare verpakkingen worden blijkbaar niet altijd correct verwerkt. In Nederland bijvoorbeeld worden ze vaak zomaar verbrand in plaats van gecomposteerd, zoals het zou moeten. Maar België is Nederland niet en wij zijn echt wel de Europese top in recyclage. Je zou dus verwachten dat die verpakkingen bij ons wél gecomposteerd worden.

Om dat te onderzoeken, volgt Thomas letterlijk de weg die zijn composteerbare wegwerpverpakkingen afleggen, van de supermark tot in het afvalverwerkende bedrijf. Zijn verbijstering is groot wanneer blijkt dat composteerbaar afval ook bij ons gewoon in de verbrandingsoven belandt. En dat anno 2020.
“Dan betaal je graag meer voor het milieu, maar dan blijkt dat zo’n composteerbare bekertjes en bordjes totaal niét gecomposteerd worden, maar gewoon verbrand. En ik die altijd dacht dat wij Belgen sorteerkampioenen waren.”
Thomas Vanderveken

Is muziek van DJ Skrillex het ultieme middel tegen muggen?
Niets zo vervelend als die ellendige muggen in je slaapkamer die je nachtrust verstoren. Alle middeltjes die daartegen helpen, zijn welkom. Zelfs de meest bizarre. Zo doet het gerucht de ronde dat muziek van de populaire dubstep-dj Skrillex soelaas kan brengen. Blijkbaar zouden muggen niet houden van bepaalde geluidsfrequenties.
Is het een broodjeaapverhaal of klopt het écht? Jan is het proefkonijn van dienst en laat voor een test honderden hongerige muggen aanrukken van het Instituut voor Tropische Geneeskunde in Antwerpen.
“Omdat DJ Skrillex niet reageerde op mijn berichtjes, wou Netsky mij gelukkig wél verder helpen met mijn muggenonderzoek. En ja, er is iets met muggen en geluid.”
Jan Van Looveren

Factcheckers: woensdag 16 december om 20.40 u. op Eén en via VRT NU.